Dossier: lichtkoepels 2017-2018
De kracht en het belang van daglicht
De positieve effecten van daglicht zijn genoegzaam bekend maar we brengen ze toch opnieuw onder de aandacht in het kader van dit dossier. Platdakramen, lichtkoepels en lichttunnels. Wat zijn de mogelijkheden, de beperkingen, de uitdagingen en vooral: de oplossingen. Coverr.be brengt – pun intended – licht in de duisternis.
Voor wie er nog aan twijfelt: daglicht biedt niks dan voordelen. Het bevordert de concentratie, de eetlust en heeft zelfs helende effecten op jouw stressniveau. Niet onbelangrijk feit: de gemiddelde Belg brengt ruim 90% van de tijd binnenshuis door en kan bijgevolg wel wat natuurlijk licht gebruiken.
Meer dan alleen maar licht in de duisternis
Het spreekt voor zich dat een lichtkoepel voor een plat dak voornamelijk is bedoeld om meer licht in een ruimte te brengen. De gezondheidsvoordelen zijn bekend, maar weet ook dat zo’n koepel mee de elektriciteitsrekening zal drukken. Logisch, want overdag hoef je geen of minder kunstmatig licht te gebruiken.
Bovendien brengt een dakkoepel ook soelaas voor situaties waarbij wonen en leven onder een plat dak wordt bemoeilijkt door hoogoplopende temperaturen. Overweeg desgevallend een model dat je kan openzetten. En niet enkel om te verkoelen maar tevens om te ventileren en warme lucht op een natuurlijke manier weer naar buiten te loodsen.
Onbeperkte mogelijkheden, overal inzetbaar
Het assortiment lichtkoepels is dermate uitgebreid dat lichtkoepels overal kunnen worden toegepast. Van renovatie tot nieuwbouw, van lage energie tot passief: voor elk project is er een geschikte lichtkoepel op de markt. Daken worden steeds meer en beter geïsoleerd en de lichtkoepelfabrikanten hebben de evolutie op de voet gevolgd. De tijd dat lichtkoepels enkelwandig waren en nauwelijks isoleerden, ligt bijgevolg ver achter ons. Vandaag zijn alle lichtkoepels verkrijgbaar in uitstekend geïsoleerde uitvoeringen.
Zowel op vlak van isolatie als functionaliteit heeft de koepelmarkt de laatste jaren een metamorfose ondergaan waardoor lichtkoepels vandaag overal inzetbaar zijn. Elektrische bediening laat vandaag toe om koepels ook op onbereikbare plaatsen te installeren. Versies met beloopbaar glas zorgen er dan weer voor dat nu ook dakterrassen van een lichtkoepel kunnen worden voorzien. En de onderliggende ruimte kunnen verduisteren mag vandaag ook geen argument meer zijn om geen koepel te installeren. Daarvoor zijn er vandaag raamdecoraties, verduisteringsgordijnen tot zelfs buitenzonneweringen op zonne-energie beschikbaar.
Foto's: links Skylux I rechts Fakro
Glas niet meer weg te denken
Waar lichtkoepels vroeger bijna uitsluitend uit acrylaat of polycarbonaat werden vervaardigd, is er vandaag een trend om glas te verwerken in lichtkoepels, al dan niet in combinatie met kunststof. Dit glas maakt het mogelijk om koepels nog performanter te maken én te doen voldoen aan de wensen en eisen die de markt vandaag stelt op vlak van thermische maar ook geluidsisolatie, luchtdichtheid en inbraakveiligheid. Daarnaast geeft glas ook esthetisch gezien een nieuwe dimensie aan lichtkoepels.
De integratie van glas in lichtkoepels heeft voordelen, maar er zijn ook consequenties. Zo zijn de maatvoeringen van lichtkoepels met glas beperkt en ligt de prijs een stuk hoger dan meerwandige lichtkoepels uit kunststof.
Foto's: Skylux
Strak design kenmerkt de markt
Het valt ook niet te ontkennen dat de lichtkoepelsector sinds een aantal jaren zwaar inzet op design. Waar de architecturale vrijheid vroeger beperkt was tot de keuze uit bolvormige of piramidale koepels, heeft de architect vandaag de keuze uit een reeks fraaie alternatieven. Zelfs in die mate dat ze door hun design vaak een toegevoegde architectonische meerwaarde geven aan zowel strakke, moderne als klassieke realisaties. Architecten slagen er bovendien steeds beter in om de huidige producten naadloos en esthetisch verantwoord in hun creaties te integreren.
Licht aan het einde van de tunnel
Platdakvensters en lichtkoepels zijn specifiek bedoeld voor platte daken waar men in de onderliggende ruimte meer daglicht wenst. Wanneer het daglicht echter in een verder gelegen ruimte nodig is, ben je op lichttunnels aangewezen. De tunnels zijn bedoeld voor plaatsen waar een klassieke lichtkoepel geen zin heeft of waar het licht op geen enkele manier kan komen.
Lichttunnels bestaan uit twee delen: een speciale koepel die het daglicht maximaal opvangt en een hoogreflecterend buizensysteem (tot soms 20 meter lang) die dit natuurlijke licht naar de gewenst ruimte brengt. Daarnaast zijn factoren als de thermische isolatie, de geluid-, warmte- en UV-wering vaak doorslaggevend om voor een lichttunnel te kiezen.
Foto's: Solatube
Fabrikanten die de zon doen schijnen
Als Belgen klagen we al eens graag, maar als het op het weer en de hoeveelheid zon of daglicht aankomt dan is dit niet altijd onterecht. Het grootste deel van de dag brengen we binnenshuis door – thuis, op het werk of op school – terwijl natuurlijk daglicht een absolute noodzaak is voor ons welbehagen en onze gezondheid. Gelukkig zijn er op de Belgische markt enkele fabrikanten actief die letterlijk het licht in de duisternis brengen. Hieronder een overzicht van de belangrijkste spelers in ons land:
Skylux, een Belgisch familiebedrijf, is reeds 45 jaar fabrikant van lichtkoepels voor platte daken en dat resulteert in een uitgebreid gamma van kunststofkoepels, hybride koepels en glaskoepels. De fabrikant biedt meer dan 180 verschillende afmetingen en 6.000 mogelijke combinaties. Paradepaardjes zijn de iWindow2 en iWindow3 glaskoepel. De glaskoepels zijn niet alleen strak qua design maar zijn ook superisolerend, maximaal lichtdoorlatend, doorvalveilig, inbraakwerend en perfect lucht- en waterdicht.
Fakro, naar eigen zeggen de tweede grootste dakvensterfabrikant ter wereld, is pionier op het vlak van platdakvensters. Het aanbod is breed: platdakvensters met koepels, beloopbare platdakvensters, platdakvensters met een RWA-functie (rook- en warmteafvoer), platdakvensters voor daktoegang en vlakke platdakvensters. Deze laatste kan voorzien worden van 3- tot 4-lagige beglazing en bekomt zodoende Uw-waardes tot 0,88 W/m²K die zelfs geschikt zijn voor de passiefbouw.
foto's: links Skylux I rechts Fakro, Velux
Velux: na de klassieke ‘velux’ voor schuine daken, boort de fabrikant sedert enkele jaren ook de markt van lichtkoepels aan. Momenteel in het gamma: een platdakvenster met gebogen glas en eentje met vlak glas. Optioneel zijn onder meer een afdekschelp voor optimale energieprestaties en het reduceren van contactgeluid van regen en hagel; en een ontrokingsysteem – ook wel RWA-functie genoemd – dat bij brand/rook automatisch opent om rook en schadelijke gassen te evacueren.
Solatube, dé uitzondering in dit overzicht. Het Solatube daglichtsysteem vangt met een hoogwaardige koepel het buitenlicht op, dat door een superreflecterende lichtkoker elke gewenste ruimte bereikt. De uiterste platte plafondplaat straalt het licht gelijkmatig het vertrek in. De daglichtsystemen genieten een uitstekende verhouding tussen de Uw-waarde en de licht- en warmtetoetreding waardoor ze hun steentje bijdragen in het verlagen van de EPC-waarde van een gebouw.
Media
VELUX introduceert een platdakvenster met gebogen glas van rand tot rand. Het nieuwe product laat zich installeren op daken met een dakhelling van 0 tot 15°.
Een dichtingsmembraan in lichte kleur zorgt voor een effiëntere werking van zonnepanelen. Ook de matigere temperatuur van het dak bevordert de werking.