Effecten groendak wetenschappelijk onderzocht
De hydrologische en thermische effecten gekwantificeerd
Ingenieursbureau Rotterdam onderzocht een jaar lang het effect van extensieve groendaken van een winkelcentrum.
Wat vooraf ging. Sinds 2008 wordt in Rotterdam een breed scala aan klimaatadaptieve maatregelen gestimuleerd om de stad klimaatbestendig te maken. Reden voor deze stimulering is de verwachte bijdrage aan watermanagementdoelstellingen van de gemeente en de waterschappen. Onder die maatregelen vallen groendaken, zoals toegepast op winkelcentrum Alexandrium in Rotterdam. Het gaat hier in de eerste plaats om het ontlasten van het achterliggende watersysteem (riool en/of oppervlaktewater), om wateroverlast bij extreme neerslag te voorkomen of te beperken. Ook is het een doel om het volume aan (en kans op) riooloverstorten op het oppervlaktewater te verminderen. Ook het reduceren van het totale volume aan ‘schoon’ hemelwater dat naar de zuivering wordt gebracht is van belang.
Om de verwachte effecten te kunnen kwantificeren, heeft het Ingenieursbureau Rotterdam de opdracht gekregen om de invloed van het groendak op winkelcentrum Alexandrium op de afstroming van hemelwater te monitoren. Hierbij wordt onder andere gekeken naar piekreductie, piekvertraging, vertraagde afvoer en volumereductie bij een bui.
De thermische effecten van groendaken voor de onderliggende ruimtes zijn onderzocht door het adviesbureau Peutz. Met thermische metingen is een model gekalibreerd, zodat verschillende condities van de daken (zoals isolatiewaardes) konden worden gecorrigeerd. Andere positieve effecten, zoals vergroting van de biodiversiteit, esthetica, geluidsreductie fijnstofreductie, enz. zijn in dit onderzoek niet meegenomen.
Doelstellingen neerslagmitigatie gekwantificeerd
Een groendak reduceert het volume aan hemelwater dat wordt afgevoerd door het water tijdelijk te bergen, waarbij het deels zal verdampen door de vegetatie op het dak. Een deel van het hemelwater zal nog wel tot afstroming komen naar de riolering. Om het achterliggende watersysteem te ontlasten is het van belang dat dit gespreid en vertraagd gebeurt. Als het groene dak is aangesloten op een hemelwaterstelsel is de afvoercapaciteit van het achterliggende oppervlaktewater bepalend voor de gewenste afvoer. De afvoernorm van waterschappen in Rotterdam is ca. 2 l/s/ha, oftewel 0,72 mm/uur. Watert het groendak af op een gemengd riool, dan is de pompcapaciteit van het rioolgemaal maatgevend voor de gewenste afvoer. Deze bedraagt doorgaans 1,5 mm/uur. Bij voorkeur wordt echter alleen de pompovercapaciteit aangesproken (0,7 tot 1 mm/uur). De gewenste maximale afvoer van een groen dak bedraagt daarom ongeveer 0,7 mm/uur, ongeacht op welk type rioolstelsel de afvoer is aangesloten.
Ook (piek)vertraging draagt bij aan de doelstellingen. Overstorten vinden grotendeels plaats tussen 1 en 4 uur na een bui. Al het hemelwater dat in deze periode niet wordt afgevoerd draagt dus bij aan het verminderen van het volume aan (en kans op) riooloverstorten op oppervlaktewater (mits er een gemengd stelsel ligt). Het gemengde riool heeft een berging van ongeveer 9 mm, het (gedeeltelijk) afvangen van buien groter dan 9 mm heeft een positief effect op de vuillast naar het oppervlaktewater.
Het volledige artikel met cijfermateriaal en detailinformatie vind je hier.
